Czym są zielone regulacje?

Zielone regulacje to zestaw przepisów prawnych, które mają na celu ochronę środowiska naturalnego oraz szerzenie zrównoważonych postaw, a konkretnie zrównoważonego rozwoju.

Zielone regulacje obejmują nie tylko sferę społeczną, ale także sferę gospodarczą, czego głównym celem jest zmniejszenie negatywnego wpływu działalności ludzkiej i gospodarczej na środowisko, a dzięki temu przeciwdziałanie zmianom klimatycznym i dążenie do wywierania neutralnego lub pozytywnego wpływu na planetę. Te cele, w kontekście działalności gospodarczej, można osiągnąć poprzez ograniczenie wytwarzanych emisji, redukowanie śladu węglowego, zmniejszenie ilości generowanych odpadów, osiągnięcie efektywności energetycznej poprzez stosowanie odnawialnych źródeł energii, wdrożenie modeli opartych na gospodarce cyrkularnej, ekoprojektowanie, czyli projektowanie z myślą o przyszłych możliwościach ponownego użytkowania danego produktu czy poprzez zastosowanie zielonego łańcucha dostaw.

Kroki w postaci automatyzacji procesów zachodzących w firmie i wykorzystania nowoczesnych technologii cyfrowych w działaniach przedsiębiorstwa znacząco ułatwiają działania w duchu zasad zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska, a tym samym wpisanie się w zielone regulacje prawne. Równie ważne jest analizowanie i monitorowanie działań, które podjęliśmy, podejmujemy lub chcemy podjąć, bo tylko w taki sposób, jesteśmy w stanie działać efektywnie i z realną korzyścią dla środowiska.

Czym jest GOZ?

Rozwinięciem skrótu GOZ jest gospodarka o obiegu zamkniętym, czy też gospodarka obiegu zamkniętego, ale możecie spotkać się także z określeniem gospodarki cyrkularnej. GOZ to model gospodarczy oparty na, jak wskazuje nam sama nazwa, obiegu zamkniętym, a dokładniej obiegu zamkniętym produktów, które wytwarzamy. Stworzenie takiego obiegu ma na celu przedłużenie trwałości i cyklu życia danego produktu, tak, aby mógł być on jak najdłużej ponownie wykorzystywany za pomocą technik, takich jak: naprawa, modyfikacja, odzysk surowców, odzysk produktów ubocznych oraz dostęp. Obecnie żyjemy w modelu gospodarki linearnej, która opiera się na modelu nabycia produktu, (weź), konsumpcji (zużyj), i utylizacji (wyrzuć).

Europejski Zielony Ład

Europejski Zielony Ład to pewien pakiet, zestaw inicjatyw politycznych mających na celu wprowadzenie Unii Europejskiej na drogę zielonej transformacji. Jedną z takich inicjatyw jest pakiet Gotowi na 55, który ma przełożyć założenia Zielonego Ładu na konkretne przepisy. Celem jest osiągnięcie redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 roku.

Transformacja w kierunku neutralności klimatycznej otworzy istotne możliwości, jeżeli chodzi o wzrost gospodarczy, nowe modele biznesowe i rynki, tworzenie nowych miejsc pracy i rozwój technologiczny.

– Konkluzje Rady Europejskiej (12 grudnia 2019)

Celem Europejskiego Zielonego Ładu są działania, takie jak:

• redukcja gazów cieplarnianych oraz odpadów
• zmniejszenie zużycia zasobów naturalnych
• tworzenie nowoczesnej, konkurencyjnej i zasobooszczędnej gospodarki
• zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych netto w 2050 roku
• ochrona ekosystemów i bioróżnorodność
• zapewnienie dobrostanu i ochrony zdrowia ludzi
• osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku przez wszystkie państwa Unii Europejskiej poprzez transformację ekologiczną
• przekształcenie Unii Europejskiej w społeczeństwo o nowoczesnej i konkurencyjnej gospodarce
• czysta energia, czyli rozwój sektora energetycznego w oparciu o odnawialne źródła energii (OZE)
• przejście na model gospodarczy GOZ, czyli na gospodarkę obiegu zamkniętego
• osiągnięcie efektywności energetycznej
• modernizacja budynków i przejście na zrównoważone budownictwo, czego celem jest tworzenie budynków efektywnych energetycznie
• transformacja transportu publicznego na model zrównoważony oraz rozwój środków komunikacji, czego celem jest zmniejszenie emisji z transportu
• zrównoważone finansowanie zielonych inwestycji i inicjatyw

A co mogą zrobić przedsiębiorcy w kontekście zielonych regulacji, a konkretnie Europejskiego Zielonego Ładu? Przede wszystkim zacząć od redukowania emisji dwutlenku węgla wytwarzanego przez ich firmę, a więc zmniejszyć wykorzystanie energii poprzez poprawę efektywności energetycznej, czerpać energię z odnawialnych źródeł energii (OZE), zmniejszać zużycie zasobów naturalnych, takich jak surowce, minerały, drewno, woda, ograniczyć produkcję i przetwarzać odpady, aby móc je ponownie wykorzystać, projektować produkty z myślą o środowisku, przeprowadzić wszelkie analizy i zidentyfikować obszary, w których jest możliwe wdrożenie zrównoważonych działań oraz komunikować, edukować i monitorować.

Jak do tego podejść i to wszystko osiągnąć? Jak zacząć wprowadzać zmiany mające pomóc nam wpisać się zielone regulacje? Pierwszym krokiem do podjęcia jakichkolwiek efektywnych działań jest analiza tego, w jaki sposób aktualnie działa przedsiębiorstwo. Kluczowe jest zidentyfikowanie obszarów, w których założenia GOZ nie zostały jeszcze wdrożone. Można zacząć od obliczenia śladu węglowego swojej firmy albo od analizy cyklu życia produktów (w skrócie LCA). Podjęcie takich kroków pozwoli wskazać obszary, w których należy wprowadzić zmiany lub, w których należy poszerzyć zmiany wdrożone wcześniej.

A czym jest ta analiza cyklu życia produktów? LCA kreśla oddziaływanie danego produktu lub usługi na środowisko naturalne w całym cyklu życia – od pozyskiwania surowców poprzez produkcję, dystrybucję, użytkowanie aż po utylizację.

A ślad węglowy? To liczba ton węgla emitowanego przez daną osobę lub przedsiębiorstwo w ciągu roku lub liczba ton węgla emitowanego w procesie wytwarzania i transportu produktu. Przy obliczaniu śladu węglowego mogą pomóc wam służące do tego specjalne kalkulatory. Jednym z takich kalkulatorów jest np. kalkulator Fundacji Climate Strategies Poland.

Taksonomia

Taksonomia to potoczna nazwa aktu prawnego Unii Europejskiej. Taksonomia ma przekierować kapitał na inwestycje bardziej ekologiczne. Nie znaczy to oczywiście, że to kwalifikowane jako szkodzące, w jakiś sposób, środowisku, nie będą podlegały dofinansowaniom. Oczywiście, że będą, ale te ekologiczne (ekologiczne inwestycje) będą posiadały dodatkowe, mówiąc w cudzysłowie, “przywileje”. Istotnym aspektem jest też wyeliminowanie zjawiska greenwashingu, czyli “pseudoekologicznego marketingu” (greenwashing to fałszywe przedstawianie swoich produktów, usług itd. jako ekologicznych, kiedy w rzeczywistości tak nie jest). Taksonomia ma to osiągnąć za pomocą ujednolicenia zasad, które będą decydowały o tym, czy przedsiębiorstwo działa w sposób zrównoważony.

A co do greenwashingu, to jeśli zastanawiacie się, jak można zmniejszyć ryzyko oskarżeń o greenwashing, to LCA, wspomniane wyżej, jest na to świetnym sposobem. Jeśli przeprowadzicie oceną cyklu życia waszych produktów i umożliwicie waszym klientom wgląd w taką analizę, zapewnicie waszej firmie przejrzystość działań.

W kontekście takich działań ważna jest też komunikacja, np. w waszych mediach społecznościowych czy na stronie internetowej. Informujcie swoich klientów o tym, jakie działania podejmujecie na rzecz zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Takie analizy w postaci dokumentów zdecydowanie zwiększają zaufanie wśród klientów, bo w końcu mają oni wtedy jakiś “dowód” na wasze zapewniania o ekologicznych działaniach.

Pakiet UE dotyczący GOZ

Pakiet UE dotyczący GOZ to pakiet dyrektyw odpadowych. Celem jest transformacja modelu gospodarczego z linearnego na cyrkularny, czyli na model gospodarki o obiegu zamkniętym. Pakiet skupia się głównie na tworzeniu, projektowaniu produktów o zamkniętym cyklu życia, a więc też minimalizacji odpadów i zwiększeniu wykorzystania recyklingu. Ideą tego pakietu jest przejście na model zrównoważonych produktów, tak aby zamknąć ich cykl życia, ale też jak najbardziej go wydłużyć, co oznacza, że mają być one zdatne do recyklingu, naprawy, modyfikacji i ponownego użytku.

Pakiet porusza kwestie obszarów tzw. zasobochłonnych, czyli takich jak: przemysł odzieżowy, budownictwo, elektronika i tworzywa sztuczne. Pakiet znacząco wpływa, przykładowo, na branżę opakowań, jako że skupia się na ekoprojektowaniu opakowań, czego celem jest oczywiście ułatwienie ich recyklingu i stworzenie możliwości do ich ponownego użytku.

Mapa Drogowa GOZ

Mapa Drogowa Transformacji w kierunku GOZ to projekt przyjęty przez polski rząd w 2019 roku. Zawiera „zestaw narzędzi, nie tylko legislacyjnych, które mają na celu stworzenie warunków do wdrożenia w Polsce nowego modelu gospodarczego”. Dokument ten opiera się na założeniu, że produkty, materiały oraz surowce powinny pozostawać w obiegu (obiegu zamkniętym) jak najdłużej, co jednocześnie sprzyja minimalizowaniu ilości wytwarzanych odpadów.

Priorytetami z zakresu GOZ dla Polski są:

• rozwój sektora usług – chodzi tutaj np. o model produktu jako usługi, w którym zamiast sprzedawać produkt, w cudzysłowie mówiąc, “wynajmujemy” go na określony czas, a gdy już nie chcemy go użytkować, rezygnujemy z umowy i “wynajmujemy” coś innego, a firma może, dajmy na to, oddaną pralkę, naprawić i wynająć kolejnej osobie, dzięki czemu nie generujemy zbędnych śmieci i zwiększamy żywotność produktu, a firma nadal zarabia (więc jak widać GOZ to wcale nie są straty dla firm)
• działania w zakresie surowców wtórnych, a także stworzenie europejskiego rynku na te surowce i zapewnienie wysokiej jakości tych surowców
• innowacyjność w kwestiach współpracy sektora naukowego z sektorem biznesowym – czyli przekładanie m.in. badań i wiedzy z GOZ na konkretne projekty biznesowy

Zielone regulacje prawne, takie jak Europejski Zielony Ład, Taksonomia UE, pakiet dotyczący GOZ oraz Mapa Drogowa Transformacji w kierunku GOZ, odgrywają kluczową rolę procesie kształtowania przyszłości zrównoważonego rozwoju i działań mających chronić środowisko naturalne w Europie. Przestrzeganie tych regulacji przez firmy i instytucje jest niezbędne dla ich prawidłowego funkcjonowania, a także dla osiągnięcia wyznaczonych przez nie celów biznesowych, ale też celów klimatycznych, środowiskowych i społecznych. Przestrzegając zielonych regulacji przyczyniamy się do ochrony środowiska i działań na rzecz zrównoważonego rozwoju, a więc tworzymy lepsze dziś dla nas i to przysłowiowe “lepsze jutro” dla przyszłych pokoleń.

Zapisz się na bezpłatne szkolenie GOZ dla biznesu i odkryj potencjał GOZ. Dostosujesz się do zachodzących zmian, spełnisz wymogi prawne i dowiesz się jak pozyskać zielone finansowanie oraz jak przygotować raport ESG. Twój biznes zyska nowe możliwości rozwoju, a Ty zdobędziesz certyfikat zawodowy. Szkolenia są w 100% finansowane z Funduszy Europejskich.